Fizički modeli prostorija u nastavi akustike

Usavršavanje laboratorijske opreme i postupaka merenja u fizičkim modelima i akumulirana praktična iskustva stečena u njihovoj primeni na raznim projektima stvorili su uslove da se ova sofisticirana tehnika primeni i u nastavi akustike na Elektrotehničkom fakultetu i u istraživanjima u okviru magistarskih i doktorskih radova.
U tom cilju u laboratoriji je napravljeno nekoliko fizičkih modela karakterističnih prostorija. Pomoću njih su organizovane pokazne vežbe raznih akustičkih fenomena koje čine deo kursa akustike. Modeli su napravljeni od stakla i imaju odgovarajuća pokretna postolja, čime je omogućeno njihovo postavljanje na različitim mestima u laboratoriji, u skladu sa organizacijom studentskih radnih mesta.
Osnovni fizički model korišćen u nastavi akustike je paralelopopedna prostorija u razmeri 1:10. Model je napravljen od debelog stakla (10 mm) da bi se u njemu minimizirala osnovna apsorpcija. On je našao svoju primenu za emonstraciju uticaja sopstvenih rezonanci na akustički odziv prostorije. Za to se u model postavlja pokretni mikrofon koji se može kretati po jednoj od osa prostorije. Beleženjem nivoa registrovanog signala na karakterističnim rezonantnim frekvencijama demonstrira se postojanje stojećih talasa. U njemu se takoće na jednostavan način studentima demonstrira osnovna procedura merenja vremena reverberacije.
Prednost pokazivanja na modelu u odnosu na realne prostorije je u tome što se sve eventualne promene u mernoj postavci izvode na jednostavan i brz način.

Drugi fizički model koji je našao svoju primenu i u istraživanjima i u nastavi je reverberaciona komora napravljena u razmeri 1:10 (kopirana je standardna reverberaciona prostorija koja se nalazi u Institutu za ispitivanje materijala u Beogradu). I ovaj model je izraćen od debelog stakla. Model reverberacione komore je prvobitno napravljen kao deo laboratorijskog alata za izradu fizičkih modela. U njemu su vršena merenja koeficijenta apsorpcije raznih materijala koji su odabirani za primenu u izradi raznih fizičkih modela. Zbog njegove prirode, ovaj model je takođe našao primenu u demonstraciji studentima, pre svega postupka merenja remena reverberacije.

Najzad, zbog pojednostavljivanja organizacije laboratorijskih vežbi napravljen je fizički model anehoične prostorije koja postoji u Laboratoriji za akustiku. Njena osnovna konstrukcija napravljena je od drveta, a unutrašnja apsorpciona obrada izvedena je s klinastim formama napravljenih od Azmafona. U okviru kursa akustike u odelu anehoične prostorije demonstrira se efekat usmerenosti zvučnog izvora i efekat češljastog (komb) filtra koji nastaje prisustvom neke refleksione ravni.

Oznake Laboratorija za akustiku